DE IMPACT EN INZET VAN TEAMFRL SÚDWEST-FRYSLÂN Inisjatyf fan JAARVERSLAG 2024
‘Samen in beweging voor een vitale mienskip’ Voor TeamFRL Súdwest-Fryslân was 2024 een jaar vol dynamiek, verbinding en groei. Mede dankzij tientallen inspirerende initiatieven wisten we ons doel te bereiken: zoveel mogelijk inwoners van onze gemeente in beweging krijgen. Onze buurtsportcoaches speelden hierin een belangrijke rol. Onder meer door sport en bewegen te verbinden aan gemeentelijke programma’s zoals Valpreventie, Opgroeien in een Kansrijke Omgeving en Bewegen in de Openbare Ruimte. Samen met scholen, maatschappelijke partners en sportaanbieders brachten we het Sportakkoord tot leven met een breed aanbod voor jong en oud. Zo zetten we peuters in beweging met de ‘Beweeghummeltjes’, zorgden onze vakleerkrachten op veertien basisscholen voor kwalitatief bewegingsonderwijs en kregen we jongeren volop in beweging via Cool Súdwest. Met Simmer Yn Súdwest organiseerden we een zomer vol activiteiten in samenwerking met cultuur en welzijn. Daarnaast was de Sport Safari een groot succes, waarbij kinderen nieuwe sporten ontdekten. Ook senioren profiteerden van onze inzet: de fittesten en valpreventie-trainingen waren zo populair dat er wachtlijsten ontstonden. Daarnaast zagen we dat sport en bewegen niet alleen bijdraagt aan een betere gezondheid, maar ook aan betere sociale verbindingen. Zo bouwen wij actief en concreet mee aan een vitale en verbonden mienskip. Dit kunnen we natuurlijk niet alleen. Daarom zijn wij dankbaar voor al die samenwerkingspartners, vrijwilligers en deelnemers die hebben bijgedragen aan de resultaten. Met trots presenteren wij dit jaarverslag. En kijken we uit naar een nieuw jaar vol beweging, inspiratie en gezonde vooruitzichten voor Súdwest-Fryslân. VOORWOORD TeamFRL Súdwest-Fryslân Marktstraat 2 8601 CT Sneek sudwestfryslan@team.frl team.frl/sudwestfryslan DIT JAARVERSLAG IS EEN UITGAVE VAN: VEEL LEESPLEZIER! 3 BIJDRAGEN AAN DE SPEERPUNTEN VAN GEMEENTE SÚDWEST-FRYSLÂN Alle inwoners in beweging Veilige, toekomstbestendige en duurzame sportaccommodaties De waarde van sport en bewegen versterken Regiomanager Miranda Veenstra
5 TROTS OP TEAM SÚDWESTFRYSLÂN HET TEAM Clubondersteuner Birgitta Rinand Clubondersteuner Tinie Buurtsportcoach Rik Buurtsportcoach Tsjalling Buurtsportcoach Hilde Buurtsportcoach Elske Buurtsportcoach Amee Buurtsportcoach Hans Vakleerkracht Ilse Buurtsportcoach Bonnie Buurtsportcoach & Vakleerkracht Buurtsportcoach & Vakleerkracht Sjorick Coördinator Sport & Preventie Richard Buurtsportcoach & Vakleerkracht Aggie Vakleerkracht David Buurtsportcoach Dorien Buurtsportcoach Bernard Buurtsportcoach Twan Buurtsportcoach Lammert Buurtsportcoach Rika
0-4 jaar 08 jongeren 4-12 jaar 12 BINNEN DEZE GEBIEDEN MAKEN WE IMPACT 7 18 Volwassenen Jongeren 24 Clubondersteuning 40 Senioren 34 Aangepast sporten 28 IMPACTGEBIEDEN jongeren 46 Synergie
EEN ACTIEVE START VOOR DE ALLER- KLEINSTEN 0-4 JAAR Klimmen en klauteren, rennen en springen: bewegen is leuk én belangrijk. Zeker voor de allerkleinsten. Door vroeg te investeren in bewegen, leg je de basis voor een gezond en actief leven. Sporten en bewegen versterkt de motorische vaardigheden én stimuleert sociale, cognitieve en emotionele groei. Daarom maakt TeamFRL Súdwest-Fryslân zich samen met kinderopvanglocaties en sportaanbieders sterk voor een actieve start voor de allerkleinsten. We maken bewegen leuk en toegankelijk en stimuleren ouders om te kiezen voor een actieve opvoeding. 9
OVERZICHT VAN ALLE ANDERE ACTIVITEITEN VOOR 0-4 JAAR PEUTERGYM OP HET PLATTELAND PEUTERGYM IN AANDACHTSWIJKEN IN SNEEK Van Arum tot Woudsend: we vinden het belangrijk dat de peutergym in Súdwest-Fryslân dichtbij en toegankelijk blijft voor ouders en kinderen. Dit beweegaanbod geeft peuters namelijk de kans om zich motorisch, sociaal en emotioneel te ontwikkelen. Wij ondersteunden dit initiatief met promotie, scholing en kennisdeling voor sportaanbieders en inwoners. Mede dankzij onze inzet bleef het aanbod in de dorpen grotendeels behouden. Gemiddeld brengen we per peutergymgroep tien kinderen wekelijks in beweging. In de wijken Sperkhem, Noorderhoek en Lemmerweg-Oost verzorgde de buurtsportcoach peutergymlessen gedurende 40 schoolweken. Meer dan 60% van de kinderen in deze wijken heeft een VVE-indicatie. Ons doel? Motorische achterstanden voorkomen en vroegtijdig signaleren van kinderen die extra hulp nodig hebben. Pedagogisch medewerkers doen actief mee en vormen een belangrijke schakel naar ouders en verzorgers. Samen bouwen wij aan een goede motorische ontwikkeling en versterken wij de sociale veiligheid. 2Sherborne-trajecten zijn er afgerond in 2024 sociale ontwikkeling. Onder begeleiding van de buurtsportcoach gingen groepen van acht kinderen 20 weken lang aan de slag met oefeningen en spelvormen. Dit deden we in Lemmerweg en in de Noorderhoek. Ouders werden actief betrokken via drie ouderkindlessen, waardoor zij samen met hun kinderen konden leren en groeien. De resultaten spreken voor zich: 80% van de deelnemende kinderen boekte aantoonbare vooruitgang, ruim boven de verwachting. Daarnaast nam de betrokkenheid van ouders flink toe, van 2030% naar 60-70%. Samenwerkingspartners: GGD Fryslân, Peuteropvang, Basisscholen De Sherborne-methode biedt de aller kwetsbaarste kinderen een unieke kans om spelenderwijs te groeien. Deze methode richt zich op motoriek, zelfvertrouwen, lichaamsbewustzijn en 16 80% van de deelnemende kinderen liet aantoonbare vooruitgang zien kinderen deden in totaal mee SPELEND LEREN MET DE SHERBORNE-METHODE Deze ondersteuning zou je eigenlijk élk kind gunnen! Pedagogisch medewerker UITGELICHT PROJECT 0-4 JAAR 10 11
BEWEGEN ALS BASIS 4-12 JAAR Bewegen geeft kinderen een stevige fysieke en mentale basis. Voor nu en later. Kinderen die gevarieerd bewegen, voelen zich zekerder, leren beter omgaan met tegenslagen en blijven vaker sporten. Bovendien verkleint bewegen de kans op overgewicht. Daarom investeert TeamFRL in goed bewegingsonderwijs, motorische screening en een kennismaking met verschillende sporten, waaronder Fryske sporten. Met ouders en scholen brengen wij kinderen in beweging zodat ze een leven lang plezier ervaren in een gezonde, actieve leefstijl. Maar ook naschools zijn we op vele plekken in de gemeente actief. 13
HOBBEL DE BOBBEL In de Sneker wijken Sperkhem en Noorderhoek sporten wekelijks groepjes van minimaal 10 enthousiaste kleuters. Tijdens Hobbel de Bobbel ontdekken kinderen van groep 1 en 2 op een speelse manier hoe leuk bewegen kan zijn! Dit initiatief brengt meer aandacht voor een gezonde leefstijl en maakt bewegen toegankelijk: ook voor gezinnen die daar minder bekend mee zijn. Samen met basisscholen en kinderopvang werken wij aan een actieve en gezonde start voor de jongste generatie. OVERZICHT VAN ALLE ANDERE ACTIVITEITEN VOOR 4-12 JAAR Met ondersteuning van buurtsportcoaches leren groepsleerkrachten hoe ze een rijke gymles kunnen geven en motorische vaardigheden bij kinderen kunnen verbeteren. Voor kleuters met extra behoeften bieden wij met de MRT-tas (Motorische Remedial Teaching) materialen om thuis te oefenen. Kinderen ontwikkelen hierdoor betere motorische vaardigheden én krijgen meer plezier in bewegen – een win-win voor een gezonde toekomst! Steeds meer basisscholen merken dat kinderen minder vaardig worden in bewegen. Onze screening wijst zelfs uit dat 1 op de 6 à 7 kinderen achterloopt in hun motorische ontwikkeling. Dit komt door minder buitenspelen, beperkte bewegingslessen en een toename van ongezonde voedingskeuzes. Wij helpen scholen daarom om het bewegingsonderwijs voor kleuters te versterken. BEWEGINGSONDERWIJS VOOR KLEUTERS We zien echt een enorme vooruitgang bij onze dochter. Ook haar zelfvertrouwen is gegroeid, erg mooi om te zien! Een ouder naar aanleiding van een MRT-traject 4-12 JAAR 15 14 UITGELICHT PROJECT Samenwerkingspartners: Basisscholen in Súdwest-Fryslân, CIOS-stagiaires, Stimuliz Meer info & filmpjes: MRT in actie
17 4-12 JAAR 16 BEWEEGACTIVITEITEN: KLEINE INZET, GROTE IMPACT Met laagdrempelige sport- of beweegactiviteiten bereiken we kinderen die normaal niet snel in beweging komen. Ook in 2024 maakten we met lokale verenigingen en vrijwilligers sporten toegankelijk en leuk. Denk aan een straatvoetbaltoernooi in Bolsward - met 35 fanatieke deelnemers - of een viswedstrijd in Sneek, waar maar liefst 100 kinderen plezier hadden. Deze activiteiten brachten kinderen niet alleen in beweging, maar versterkten ook de sociale banden. Zo laten we zien dat ook kleine initiatieven grote impact kunnen hebben. TIMMERDORP: BOUWEN AAN PLEZIER EN SAMENWERKING In vier dorpen in Súdwest-Fryslân organiseerden wij afgelopen zomer timmerdorpen. Kinderen genoten volop van hutten bouwen en sportieve activiteiten. Dit jaar kwamen ruim 200 kinderen samen om te bouwen, te sporten en plezier te maken. Dankzij onze inspanningen konden minimagezinnen gratis deelnemen via een speciale regeling. Lokale werkgroepen doen steeds meer zelf, maar werden dit jaar door onze buurtsportcoaches nog wel ondersteund met vergunningen, EHBO en materialen. Het doel is dat de timmerdorpen in de toekomst zelfstandig opereren. NASCHOOLSE SPORTACTIVITEITEN (NSA): IEDEREEN DOET MEE In de wijken Sperkhem, Lemmerweg Oost en Noorderhoek boden we wekelijks naschoolse sportactiviteiten aan voor kinderen van groep 3 t/m 8. Dankzij onze buurtsportcoaches ontdekten deze kinderen de lol van sporten op speelveldjes, in de wijk en dichtbij huis. Zo werken we aan gelijke kansen en stimuleren we kinderen om lid te worden van een sportvereniging. Buiten spelen was nog nooit zo leuk!
ZELFVERZEKERD EN GEZOND DE WERELD IN JONGEREN Samen met partners zoals de cultuurcoach en jongerenwerk zet TeamFRL zich in voor het welzijn van jongeren in SúdwestFryslân. Onder de vlag van Cool Súdwest werken we aan een gemeenschappelijk doel: jongeren zo gelukkig en gezond mogelijk laten opgroeien. Beweging is hierbij belangrijk, maar vaak niet vanzelfsprekend. Daarom creëren wij sportaanbod dat écht past bij hun leefwereld: laagdrempelig, flexibel en vooral leuk. Van sportevenementen tot maatwerk bij verenigingen, wij maken bewegen aantrekkelijk. Zo groeien jongeren sterker, zelfverzekerder en gezonder op. 19
OVERZICHT VAN ALLE ANDERE ACTIVITEITEN VOOR JONGEREN ACTIEVE PAUZE BEWEGEN TIJDENS DE SCHOOLDAG! ADVENTURE TRAIL 2.300 DEELNEMERS OP AVONTUUR Het afgelopen schooljaar hielden wij op alle VO-scholen vier keer een Actieve Pauze. Samen met cultuurcoaches en stagiairs organiseren we toffe activiteiten op schoolpleinen, zoals sportieve challenges en workshops. Dankzij deze pauzemomenten wisten we jongeren te inspireren, ze hun eigen talenten te laten ontdekken en ze enthousiast te maken voor een actieve vrijetijdsbesteding. We promootten ook het aanbod van COOL Súdwest. Resultaat? Meer beweging, energie én een betere verbinding met jongeren in onze gemeente! Met de Adventure Trail brachten we meer dan 2.300 jongeren én ouders in beweging. We organiseerden Adventure Trails in Sneek, Bolsward en Koudum, speciaal voor VO-leerlingen. Jongeren maakten tijdens de trail kennis met sportclubs en cultuuraanbieders en genoten uiteraard van een avontuurlijk programma. Nieuw dit jaar was de ouder-kind-run. Hieraan namen 55 koppels deel. Dit succesvolle onderdeel krijgt in 2025 zeker een vervolg, want ouders zijn belangrijke rolmodellen voor een actieve leefstijl. 15 jongeren zijn opgeleid tot sportleader Samenwerkingspartners: 3x3 Unites Basketbal, BIOR, jongeren, jongerenwerk, NOC*NSF COOL SÚDWEST UNITES. VOOR JONGEREN, DÓÓR JONGEREN Mijn zoon, een echte puber, gaat nu regelmatig skaten bij sportleader Dante. Marlies (ouder) UITGELICHT PROJECT JONGEREN 20 21 Ze boden onder meer basketbal, boksen, voetbal en skaten aan en trokken hiermee tientallen jongeren naar deze beweeg- en ontmoetingsplekken. Via een WhatsApp-community houden de sportleaders contact met andere jongeren. Hierdoor groeit ook de sociale verbinding. Dit project biedt jongeren niet alleen een zinvolle vrijetijdsbesteding, maar ook kansen om rolmodellen te worden en een zakcentje te verdienen. Met deze aanpak dragen we bij aan minder stress, eenzaamheid en meer beweging in de gemeente. In 2024 hebben we 15 jongeren opgeleid tot NOC*NSF Sportleaders op niveau 2. Deze sportleaders zorgden in sportkooien en skatebanen voor een uitnodigende en veilige sfeer, met goed sportmateriaal en muziek.
JONGEREN 22 23 WERELDMEIDEN & WERELDGOZERS: SAMEN SPORTEN, SAMEN GROEIEN Met Wereldmeiden en Wereldgozers brengen wij Nederlandse jongeren en jonge statushouders samen door sport. Elke week hebben zij positieve ontmoetingen en ontdekken ze samen een nieuwe sport. In 2024 sportten gemiddeld 15 nieuwe Nederlanders en 6 buddy’s elke week anderhalf uur met elkaar – een half jaar lang. Dit project bood jonge statushouders een stap richting integratie en maatschappelijke participatie. Ook de buddy’s (MDT-ers) ontdekten hun talenten en leerden belangrijke life-skills. Na afloop kenden deelnemers hun favoriete sport en wisten ze waar ze die kunnen beoefenen. Via een beloningssysteem verdienden ze deelname aan speciale activiteiten, zoals schaatsen. HULPVRAGEN KWETSBARE JEUGD ZINVOLLE VRIJETIJDSBESTEDING: COOL SÚDWEST IN ACTIE! Met bewegen als middel ondersteunen wij kwetsbare jongeren in onze gemeente. Via het JOS-overleg (Jongeren op Straat) signaleren we hulpvragen en werken we samen met politie, jongerenwerk en gebiedsteams aan ‘actieve’ oplossingen. Zo voetbalden onze buurtsportcoaches wekelijks met 12 tot 20 jongeren in wijken zoals Lemmerweg West. En samen met Firda versterkten wij de mentale weerbaarheid met Mind Power-lessen. Daarnaast begeleidden we jongeren individueel, bijvoorbeeld door hen te helpen aansluiting te vinden bij sportclubs. Zo zorgden we voor verbinding en een positieve impact op gedrag. Met Cool Súdwest bieden we jongeren het hele jaar door een breed scala aan activiteiten die aansluiten op hun interesses. Van FIFA-toernooien, urban sports tot naschoolse projecten zoals Olympic Moves en de Funboxx. Dankzij samenwerkingen met scholen, sportclubs, de cultuurcoach en jongerenwerk zorgen we voor een doorgaande lijn van school naar vrije tijd. Hoogtepunten dit jaar waren de Poolparty waaraan 100 jongeren deelnamen en de gratis watersportactiviteiten tijdens Simmer yn Súdwest. Samenwerkingspartners: Huis voor Beweging, LOWAN, lokale sportaanbieders, VO-scholen Sneek, ZonMw, ISK Sneek. Artikel Groot Sneek
SAMEN STERKER ÉN GEZONDER VOLWASSENEN Sporten en bewegen is niet alleen gezond, het brengt mensen ook samen. Dit maakt het zo belangrijk dat iedereen de kans moet krijgen om mee te doen. TeamFRL zet zich daarom in voor toegankelijke sportmogelijkheden voor iedereen, ook voor kwetsbare groepen. Door financiële drempels weg te nemen en laagdrempelige activiteiten te organiseren, zorgen wij ervoor dat iedereen mee kan doen. Ook bouwen wij samen met zorginstanties en verenigingen aan een fitte en hechte mienskip waarin iedereen meetelt en meedoet. 25
OVERZICHT VAN ALLE ANDERE ACTIVITEITEN VOOR VOLWASSENEN LIFE GOALS JONGVOLWASSENEN GLI PLUS Met Life Goals helpen we jongvolwassenen met psychische klachten en multi-problematiek om hun kracht te ontdekken. Samen met Stichting Life Goals en Firda boden we een 8-weekse training. Hierin werkten deelnemers zes uur per week aan hun persoonlijke ontwikkeling. Ze stelden doelen in een eigen ‘Life Goals Plan’ en leerden hun talenten inzetten, bijvoorbeeld door het organiseren van een sportevenement. Resultaat? Jongvolwassenen ontdekken zichzelf, bouwen zelfvertrouwen op en maken weer actief deel uit van de samenleving. Zes jongeren hebben het traject succesvol afgerond. Met GLI Plus brengen wij mensen met overgewicht die deelnemen aan een Gecombineerde Leefstijlinterventie (GLI) in beweging. Samen met Leefstijl Ketenzorg FRL, Fysio- Actief en lokale sportaanbieders boden wij maatwerkactiviteiten zoals wandelen en fitness aan. En dit werkte! Tijdens een pilot in Wommels bleef het merendeel van de deelnemers na 12 weken actief doorgaan, zelfstandig of in groepsverband. Ook gaven we op vier GLIbijeenkomsten voorlichting over bewegen en het lokale sportaanbod. 34 90% deelnemers gestart, waarvan 23 het traject hebben afgerond blijft structureel bewegen, 20 deelnemers via een sportaanbieder biedt deelnemers een veilige plek om te werken aan hun fysieke en mentale fitheid én om nieuwe sociale contacten te leggen. Het doel is niet alleen om te activeren, maar ook om mensen structureel mee te laten doen. In Sneek en Bolsward hebben 34 deelnemers wekelijks gesport en 14 verschillende sporten uitgeprobeerd. Van deze groep rondden 23 deelnemers het traject succesvol af. Maar liefst 90% van de deelnemers blijft na afloop structureel bewegen. Samenwerkingspartners: Gebiedsteams gemeente Súdwest-Fryslân, lokale sportaanbieders. In Súdwest-Fryslân staan ongeveer 300 inwoners op afstand van de arbeidsmarkt, vaak al twee jaar of langer. Deze groep is minder goed in beeld bij de gemeente en kampt met uitdagingen zoals eenzaamheid, schulden en gezondheidsproblemen.Om hun welzijn en zelfredzaamheid te vergroten, is Meiinoar aktyf opgezet. Dit beweegprogramma MEI-INOAR AKTYF: WELZIJN EN ZELFRED- ZAAMHEID VERGROTEN Als ik meedoe met het sporten, dan vergeet ik even alles. Het is zo goed voor me! Ik heb nieuwe vrienden gemaakt zoals Wafa, Samira en Najma, waarmee ik nu ga zwemmen. Mahtab Mohammadi, deelneemster Bolsward UITGELICHT PROJECT VOLWASSENEN 26 27 Artikel Groot Sneek
IEDEREEN DOET MEE AANGEPAST SPORTEN Sporten en bewegen is niet alleen gezond, het brengt mensen ook samen. Dit maakt het zo belangrijk dat iedereen de kans moet krijgen om mee te doen. TeamFRL zet zich daarom in voor toegankelijke sportmogelijkheden voor iedereen, ook voor kwetsbare groepen. Door financiële drempels weg te nemen en laagdrempelige activiteiten te organiseren, zorgen wij ervoor dat iedereen mee kan doen. Ook bouwen wij samen met zorginstanties en verenigingen aan een fitte en hechte mienskip waarin iedereen meetelt en meedoet. 29
PASSEND SPORTAANBOD: NIEMAND MAG AAN DE ZIJLIJN STAAN OVERZICHT VAN ALLE ANDERE ACTIVITEITEN VOOR AANGEPAST SPORTEN sportaanbod creëren en behouden. Een mooi voorbeeld is de Sportgroep Beweegplezier West in Sneek, opgezet op verzoek van Philadelphia en GGZ Alliade. Bewoners misten aansluiting bij bestaande sportmogelijkheden. Dankzij wekelijkse sessies kunnen 23 deelnemers nu dichtbij huis sporten. Dit bevordert hun gezondheid én sociale interactie. Ook ondersteunden wij sportclubs bij deskundigheidsbevordering en het aanvragen van fondsen. Met initiatieven als clubavonden – met acht sportclubs uit de regio – versterkten we de samenwerking en maakten we sport toegankelijker voor iedereen. Voor inwoners met een beperking is sport vaak niet vanzelfsprekend. Het bestaande aanbod staat onder druk, en nieuw aanbod blijft schaars. Daarom wil TeamFRL samen met sportaanbieders passend Het begint met contact onderling en van elkaar leren, dat vind ik waardevol. Tineke Zijlstra, vrijwilliger FDS zwemmen AANGEPAST SPORTEN 31 30 UITGELICHT PROJECT Samenwerkingspartners: Philadelphia, GGZ Alliade, Sociaal Collectief, Byzondr 23 8 23 deelnemers uit Sneek en omgeving sloten aan bij Sportgroep Beweegplezier West sportclubs uit de gemeente waren aanwezig bij de clubavond INDIVIDUELE HULPVRAGEN KENNISMAKINGSLESSEN Voor mensen met een beperking is het vinden van passend sportaanbod vaak een uitdaging. Onze buurtsportcoaches geven daarom advies over sportmogelijkheden, hulpmiddelen en passend aanbod, binnen én buiten de gemeente. In 2024 hielpen we 8 inwoners en 2 professionals met sportadvies. Hoewel een geplande sportmiddag voor visueel beperkten niet doorging, konden inwoners uit onze gemeente wel deelnemen aan sportmiddagen in Heerenveen en Drachten. Dankzij onze inspanningen - zoals een postercampagne - bereiken we steeds meer mensen en zorgen we dat iedereen kan sporten op zijn of haar niveau. Voor jeugd in het speciaal onderwijs is sporten niet vanzelfsprekend. Daarom organiseerden we op vier scholen in de gemeente Súdwest-Fryslân (SBO Súdwester, VSO Sinne, SBO Wetterwille en de Piet Bakkerschool) drie kennismakingslessen tijdens de gymlessen. Sportaanbieders brachten leerlingen in contact met aangepaste sporten zoals judo, dans, fitness en skeeleren. Dit jaar ontdekten leerlingen sporten als schaatsen, kickboksen en freerunning. Dankzij deze lessen leerden kinderen op een laagdrempelige manier nieuwe sporten kennen, wat bijdraagt aan meer sociale toegankelijkheid en betere kansen om te bewegen en sporten.
32 33 (S)COOL ON WHEELS In 2024 namen leerlingen van groep 7 en 8 van basisschool De Bonkelder in Witmarsum deel aan de clinic (s)Cool on Wheels. Tijdens deze sessie ervoeren ze hoe het is om met een beperking te leven, speelden ze rolstoelbasketbal en gingen ze in gesprek over het dagelijks leven met een beperking. Dit project vergroot niet alleen het begrip en de sociale toegankelijkheid, maar laat ook zien dat er ondanks een beperking ontzettend veel mogelijk is. NASCHOOLSE SPORTACTIVITEITEN: SPORTPLEZIER VOOR SPECIAAL ONDERWIJS SPORTDAG SPECIAAL ONDERWIJS: BEWEGEN, ONTDEKKEN EN GENIETEN MEET & GREET FRYSKE PARASPORTHELD In 2024 maakten scholieren van vier basisscholen in onze gemeente kennis met een Fryske Parasportheld. Tijdens zeven Meet & Greets bezochten deze topsporters De Reinbôge in Tjerkwerd, de Thomas van Aquino school, de Simon Havingaschool in Sneek en De Twine in Heeg. Ze deelden hun inspirerende verhalen en lieten leerlingen ervaren hoe het is om met een beperking te leven. Via een bijzondere gymles ontdekten de kinderen dat een beperking geen grens hoeft te zijn, maar juist een kans is om te groeien en te excelleren. Een onvergetelijke ervaring! AANGEPAST SPORTEN Voor leerlingen in het speciaal onderwijs organiseerden wij, samen met Elsinga Creative Moves, op twee locaties naschoolse sportactiviteiten. Twee keer per week ontdekten kinderen van De Sinne, De Wetterwille en de Piet Bakkerschool sporten zoals basketbal, goalball, hockey en hindernisbanen. Met ruimte voor 20 deelnemers per activiteit boden we kinderen een extra beweegmoment op een veilige en vertrouwde plek. Daarnaast maakten ze kennis met verschillende sporten en werden ze gestimuleerd om zich aan te sluiten bij passend sportaanbod in hun buurt. In 2024 organiseerden we een grote sportdag voor 265 leerlingen uit het speciaal onderwijs in samenwerking met Elsinga Creative Moves en sport- en cultuuraanbieders. Tijdens deze dag konden de kinderen kennismaken met verschillende sporten, spelenderwijs leren over gezond eten en vooral plezier beleven. Vanuit het voortgezet speciaal onderwijs namen 285 leerlingen deel aan onze avontuurlijke Adventure Trail. Dankzij deze evenementen ontdekten leerlingen met een beperking op een laagdrempelige manier nieuwe sporten en ervaarden ze hoe leuk bewegen kan zijn.
MET PLEZIER YN BEWEGING SENIOREN Als de jaren gaan tellen, wordt bewegen steeds belangrijker. Een actieve leefstijl verbetert niet alleen balans, mobiliteit en weerstand, het verkleint ook de kans op eenzaamheid. Met TeamFRL zorgen wij dat senioren in beweging blijven. Bijvoorbeeld door activiteiten te organiseren en aangepaste beweegprogramma’s te ontwikkelen. We focussen op plezier, verbinding en zelfvertrouwen. Zo werken we samen aan een vitale en verbonden generatie ouderen. Want je bent nooit te oud om te bewegen! 35
OVERZICHT VAN ALLE ANDERE ACTIVITEITEN VOOR SENIOREN DOORTRAPPEN: VEILIG EN ACTIEF FIETSEN Fietsen is dé favoriete vrijetijdsbesteding van senioren. Het houdt hen gezond, vitaal en mobiel. Maar naarmate de leeftijd stijgt, worden senioren steeds kwetsbaarder in het verkeer. Met het programma Doortrappen ondersteunen wij ouderen om zo lang mogelijk veilig te blijven fietsen. In Heeg resulteerde dit in de oprichting van de Doortrappen Fietsgroep. Elke dinsdagmiddag stappen 6 tot 8 deelnemers op hun fiets voor een mooie tocht door de omgeving. Daarnaast volgden 30 senioren een fietsvalpreventie- bijeenkomst, waarbij ze nieuwe vaardigheden leerden en sommigen zich spontaan aansloten bij de fietsgroep. 26 valpreventietrajecten door 11 aanbieders In het regeerakkoord is valpreventie opgenomen als gemeentelijke taak. In 2024 pakte TeamFRL deze uitdaging op. Door samen te werken met zorg- en beweegpartners brachten we valpreventie breder onder de aandacht. Met het programma Ik Sta Sterk organiseerden we 26 trajecten met interventies zoals In Balans en Vallen Verleden Tijd. Hiermee bereikten we 300 senioren. Na afloop sloot 70% zich aan bij bestaande of nieuwe beweeggroepen, waarvan er drie speciaal zijn opgericht. Deze aanpak voorkomt niet alleen valpartijen, maar versterkt ook de fysieke en sociale kracht van onze senioren. Samenwerkingspartners: Gemeente, GGD Fryslân, thuiszorgorganisaties, Sociaal Collectief, fysiotherapiepraktijken, huisartspraktijken en sportaanbieders. Elke 5 minuten belandt een oudere op de Spoedeisende Hulp door een val. Dit heeft grote impact op hun gezondheid, zelfredzaamheid en kwaliteit van leven. 300 deelnemers bereikt, 3 nieuwe beweeggroepen gestart VALPREVENTIE: SAMENWERKEN AAN EEN VEILIGE TOEKOMST VOOR SENIOREN Mijn benen zijn sterker geworden! Ik kan, zonder mijn handen te gebruiken, weer opstaan uit de stoel. Deelneemster uit IJlst, 81 jaar UITGELICHT PROJECT SENIOREN 36 37 Artikel Groot Sneek Artikel Groot Sneek
38 39 FITTESTEN In 2024 organiseerden we twee succesvolle fittesten. In Sneek namen maar liefst 203 deelnemers deel. Daarvan stroomden 59 door naar een valpreventietraject. In Makkum deden 101 senioren mee, waarvan 19 daarna deelnamen aan een valpreventietraject. Tijdens de fittesten werden gezondheid en vitaliteit getest en besproken, waarna senioren werden gestimuleerd om zich aan te sluiten bij beweeggroepen. Met deze aanpak versterken we bestaande beweeggroepen en helpen we senioren vitaal en actief te blijven. SWF BEWEEGT INSPIRATIEBIJEENKOMST VOOR SPORTLEIDERS SENIOREN Veel senioren zijn onvoldoende actief. Via SWF Beweegt stimuleren we senioren om deel te nemen aan sport- en beweegactiviteiten. Uit onderzoek blijkt dat goede begeleiding en aangepaste oefenstof voor 88% van de senioren belangrijk zijn. Daarom hebben we sportaanbieders via folders, digitale kanalen en infomarkten geïnformeerd over de ondersteuning die wij hierin kunnen bieden. Bij valpreventietrajecten, fittesten en markten hebben we meer dan 750 folders verspreid, 180 digitale folders werden gedownload. Dankzij deze inspanningen volgden 107 senioren een proefles of sloten zich aan bij een beweeggroep. Veel trainers en sportleiders vinden het een uitdaging om inspiratie te vinden voor zinvolle en leuke lessen voor senioren. Dit onderwerp komt vaak naar voren in onze gesprekken met trainers in de gemeente. Daarom organiseerden we in 2024 een inspiratiebijeenkomst om hen te ondersteunen met nieuwe ideeën en praktische tools. Met 22 deelnemers stond de middag in het teken van inspireren, informeren en beleven. Hoogtepunt was de workshop ‘Cognitieve Fitness’ van Janny Yntema. Hierbij kregen deelnemers praktische voorbeelden om direct in hun lessen toe te passen. Daarnaast deelden sportleiders onderling kennis en ervaringen uit. Na afloop voelden de trainers zich geïnspireerd om nieuwe methoden en activiteiten in hun lessen toe te passen! SENIOREN
VITALE CLUBS, EEN STERKE MIENSKIP CLUBONDERSTEUNING Sportclubs vormen het hart van onze gemeente. Maar veranderingen in sporttrends en een groeiend tekort aan vrijwilligers vragen om nieuwe aanpakken. TeamFRL - SWF ondersteunt verenigingen met beleid, ledenwerving en vernieuwend sportaanbod. Door kennis te delen en samen te werken, gaan wij voor toekomstbestendige clubs en verenigingen. Zo blijft sport toegankelijk voor iedereen en blijven verenigingen dé plek waar beweging en ontmoeting samenkomen. 41
OVERZICHT VAN ALLE ANDERE ACTIVITEITEN VOOR CLUBONDERSTEUNING SCHOOLSPORTAGENDA BESTUREN MET IMPACT Veel kinderen vinden moeilijk de weg naar een sportvereniging. Dit komt soms door financiële barrières of doordat ze een sport kiezen die hun ouders of vriendjes beoefenen, in plaats van een sport die écht bij hen past. Met de schoolsportagenda brachten we basisscholen en sportverenigingen dichter bij elkaar, ook in kleine dorpen. Dankzij een divers aanbod konden kinderen kennismaken met verschillende sporten. Via lessen, sporttoernooien en ontmoetingen met trainers ontdekten kinderen welke sport bij hen past. De buurtsportcoach zorgde voor een soepel verloop, van contact met verenigingen tot de financiële afhandeling. In 2024 ondersteunden we met Besturen met Impact 29 sportclubs en ongeveer 90 bestuursleden. Dit programma helpt bestuurders om leden beter te betrekken bij de club, samen strategieën te ontwikkelen en om een gezonde verenigingscultuur te creëren. Zes verenigingen volgden een cursus, terwijl andere clubs via een maatwerktraject op locatie werden begeleid. Door goed bestuur ontstaat een fijn verenigingsklimaat waarin sportplezier centraal staat, en clubs vitaal en professioneel functioneren. 11 clubs in de spotlights Sport Safari, een pilot om kinderen kennis te laten maken met onbekendere sporten. Met maar liefst 11 deelnemende clubs en ruim 200 kinderen werd de Sport Safari een onverwacht succes. De impact was enorm: kinderen kwamen in beweging, onbekende sporten stonden in de spotlights en clubs deelden hun kennis en ervaringen. Bovendien werd het een prachtig familie-evenement waar hele gezinnen, inclusief opa’s en oma’s, volop van genoten. Samenwerkingspartners: Sportclubs en De Friesland Het werven en behouden van leden is essentieel voor het voortbestaan van sportverenigingen. Met stijgende kosten en dalende ledentallen staan clubs - zeker de kleinere - steeds meer onder druk. In 2024 organiseerden wij daarom de Sneeker 200+ 50 jonge deelnemers informatieverzoeken voor lidmaatschap, 23 nieuwe leden LEDEN WERVEN EN BEHOUDEN + SNEEKER SPORT SAFARI Wat een prachtig initiatief! Een geweldige manier om mijn kind kennis te laten maken met verschillende sporten. Ouder van deelnemend kind UITGELICHT PROJECT CLUBONDERSTEUNING 42 43 Artikel Groot Sneek
CLUBONDERSTEUNING 44 45 JIJ MAAKT HET VERSCHIL & DE COOLE VERENIGING REGIOBIJEENKOMSTEN EN THEMA-AVONDEN Met Jij Maakt het Verschil en De Coole Vereniging hebben we jongeren bij sportclubs betrokken, als sporter én vrijwilliger. Via lessenreeksen op het CSG Bogerman Sneek leerden leerlingen hoe een vereniging functioneert en organiseerden ze samen met vier clubs activiteiten om jongeren enthousiast te maken. Een hoogtepunt was het glow in the dark-badmintontoernooi van de badmintonclub in IJlst, een geweldig succes met een grote opkomst. Zo verbinden we jongeren aan clubs en bouwen we samen aan een vitale sportomgeving! In 2024 organiseerden we twaalf regiobijeenkomsten en thema-avonden om sportverenigingen te ondersteunen bij de uitdagingen waar ze mee te maken hebben. Populaire sessies waren onder meer de theatervoorstelling Positief Coachen (160 bezoekers), een inspiratiesessie over de Gelukkige Vereniging, en een avond over crowdfunding en donaties. Ook sportspecifieke regiobijeenkomsten trokken veel belangstelling, met deelname van 34 clubs. De bijeenkomsten boden niet alleen praktische handvatten en inspiratie, maar zorgden er ook voor dat clubs ons weten te vinden voor maatwerk en ondersteuning. VRIJWILLIGERS WERVEN EN BEHOUDEN Vrijwilligers zijn de spil van iedere sportvereniging. In 2024 hielpen wij, via trajectbegeleiding op maat, 15 verenigingen met praktische inzichten en strategieën om meer vrijwilligers te mobiliseren. Hoewel twee geplande cursussen dit najaar niet doorgingen, werd dit opgevangen door intensieve begeleiding op clubniveau. Dankzij deze aanpak konden verenigingen hun uitvoeringskracht versterken en het enthousiasme binnen hun club vergroten. YNBEWEGING: VRAAG EN AANBOD SAMENBRENGEN CLUBKADERCOACHING Met het platform YnBeweging verbinden we inwoners van SúdwestFryslân met lokaal sport- en beweegaanbod. Dit initiatief maakt het voor sportaanbieders makkelijker om hun aanbod zichtbaar te maken en voor inwoners laagdrempelig om in beweging te komen. In 2024 hebben we het platform actief gepromoot tijdens projecten zoals Simmer yn Súdwest en Beweegpassie en bij contactmomenten met sportclubs. Inmiddels zijn meer dan 100 clubs geregistreerd, waarmee we een belangrijke stap zetten in het activeren van onze inwoners. Met clubkadercoaching ondersteunen wij sportverenigingen in het opleiden en begeleiden van hun trainers en coaches. Dit is hard nodig: 90% van de trainers heeft geen formele sportopleiding en 39% voelt zich onvoldoende bekwaam om een jeugdgroep te begeleiden. In 2024 hielpen we zes clubs om hun technisch kader op pedagogisch en didactisch vlak te versterken. Dit resulteerde in meer vertrouwen bij trainers, betere trainingen en vrolijke sporters die langer lid blijven. Artikel Groot Sneek Artikel Groot Sneek Artikel Groot Sneek
SAMEN MEER IMPACT MAKEN SYNERGIE Door de jaren heen is onze naamsbekendheid sterk gegroeid. Naast gemeenten vragen andere organisaties ons steeds vaker om projecten te leiden of uit te voeren. Dat is niet alleen een compliment, maar ook een kans. Door samen te werken en onze expertise in te zetten, bereiken wij meer: 1+1=3! De synergie-projecten dragen bij aan sportieve en sociale doelen, versterken de gemeenschap brengen nog meer mensen beweging. Zo creëren we samen blijvende impact. 47
SYNERGIE 48 49 OVERZICHT VAN ALLE ACTIVITEITEN VOOR SYNERGIE BEWEEGHUMMELTJES VEILIG LEERKLIMAAT SIMMER YN SÚDWEST: EEN ZOMER VOL BEWEEGPLEZIER Met Beweeghummeltjes brengen we de jongste kinderen in beweging! Dit programma, dat wij samen met kinder- en peuteropvangorganisaties hebben opgezet, stimuleert de motorische ontwikkeling van baby’s, dreumesen en peuters. In 2024 werd het programma succesvol uitgerold op twee locaties van twee kinderopvangorganisaties in onze gemeente. Dankzij de inzet van de buurtsportcoach leren kinderen spelenderwijs bewegen: essentieel voor een gezonde groei. Plannen voor uitbreiding naar meer locaties zijn al in volle gang. Met het programma Rots en Water hebben we in 2024 op 28 basisscholen en in diverse trajecten bijgedragen aan een veiliger leerklimaat. In trainingen voor de groepen 5 t/m 8 zijn we aan de slag gegaan met thema’s zoals pesten, groepsdruk en agressie. In het voortgezet onderwijs verzorgden we tien responstrainingen. Dankzij NPO-gelden konden we deze trainingen gratis aanbieden in samenwerking met Sportclub F&F. De trainingen gaven leerlingen meer zelfvertrouwen, leerden hen beter samenwerken en versterkten de sociale veiligheid in de klas. In 2024 genoten meer dan 4.500 kinderen en jongeren van sportieve en culturele activiteiten tijdens Simmer Yn Súdwest. In samenwerking met Sociaal Collectief, cultuurcoaches van Akte2 en de GroenGrijs-bus organiseerden we een recordaantal van 230 activiteiten. Van zeilen, suppen en skûtsjesilen tot padellen en creatieve workshops in het Beleef het Us Atelier: er was voor iedereen iets te doen. Vooral minima-gezinnen en gezinnen die niet op vakantie konden, kregen hiermee een vakantiegevoel dichtbij huis. Hallo meneer, heel erg bedankt! Het was geweldig en ik heb ook een vriend gemaakt. Hij heet Joost. Hij en ik gaan meer activiteiten doen. Ali, deelnemer skûtsjesilen
COÖRDINATOR SPORT EN PREVENTIE INTEGRAAL PROJECTMANAGEMENT Het Integraal Zorgakkoord (IZA), Gezond en Actief Leven Akkoord (GALA), Sportakkoord II, en het Woonzorgakkoord delen één belangrijk doel: positieve gezondheid voor iedereen. Deze ambitie vraagt om integraal, beleidsoverstijgend samenwerken – binnen én buiten het gemeentehuis. Vanuit de gedachte “Health and Sport in All Policies” zetten wij daarom in op sectoroverstijgende samenwerking, waarin gezondheid, sport, cultuur en het sociale domein samenkomen. Om deze aanpak te versterken hebben we een ervaren coördinator sport en preventie aangenomen. Deze coördinator is de aanjager van de Sportakkoord-werkgroep en zorgt voor in- en externe verbinding, met de focus op samenwerking met sportverenigingen. Dankzij integraal programmamanagement kunnen we projecten zoals Cool Súdwest en Beweegpassie effectiever uitvoeren, met meer impact voor de mienskip. BEWEEGBUS Tijdens de coronaperiode hebben kinderen merkbaar motorische en sociale ontwikkelingsachterstanden opgelopen. We krijgen terug van scholen, dat sommige kinderen vrijwel niet spelen gedurende het speelkwartier. Vanuit de NPO-gelden, gericht op bovenschoolse maatregelen, zetten we de Beweegbus in om kinderen samen in beweging te brengen. Kinderen moeten weer creatief worden om buitenspelen leuk te maken. In 2024 bezocht de bus 30 basisscholen en kinderopvanglocaties. Met uitdagend materiaal zoals skateboards, vreemde fietsen en materiaal om schansjes te bouwen, stimuleerden we buitenspeelvaardigheden. De buurtsportcoach gaf leerlingen een actieve pauze én inspireerde leerkrachten met ideeën voor pleinspelen. Naschools boden we met de Beweegbus ook bij kinderopvangorganisaties extra activiteiten aan. GYMLESSEN IN HET BASISONDERWIJS: MEER KWALITEIT EN PLEZIER De vakleerkrachten van Sport Fryslân (Dienst Bewegingsonderwijs) droegen op 15 basisscholen in Súdwest-Fryslân bij aan kwalitatief goed bewegingsonderwijs. Door een tekort aan bevoegde onderwijzers en bezuinigingen staat de kwaliteit van gymlessen onder druk, terwijl bewegingsonderwijs vanuit de overheid steeds meer prioriteit krijgt. Onze vakleerkrachten zorgden voor gevarieerde spel- en beweegvormen, waardoor kinderen niet alleen motorisch vaardiger werden, maar ook meer plezier in bewegen kregen. SYNERGIE 50 51
EK YN 2025 SETTE WY DE YNWENNERS FAN DE GEMEENTE WER YN BEWEGING. Inisjatyf fan /TEAMFRLSWF @TEAMFRL_SUDWESTFRYSLAN TeamFRL Súdwest-Fryslân Markstraat 2, 8601 CT Sneek GRUTSK OP ÚS RESULTATEN YN 2024! sudwestfryslan@team.frl team.frl/sudwestfryslan
beweegteamsudwestfryslan.nlRkJQdWJsaXNoZXIy ODY1MjQ=